Zima to trudny czas dla ptaków. Zamarznięta ziemia i pokrywa śnieżna utrudniają im dostęp do naturalnego pożywienia. Dlatego dokarmianie ptaków w tym okresie jest tak ważne.Zamiast wyrzucać resztki jedzenia, możemy pomóc naszym skrzydlatym przyjaciołom przetrwać zimę, budując dla nich karmnik. To nie tylko szlachetny gest, ale również wspaniała okazja do obserwacji ptaków i nauki dla dzieci.Nie musisz być mistrzem stolarskim, aby zbudować funkcjonalny i estetyczny karmnik. W tym poradniku pokażę Ci, jak to zrobić krok po kroku, używając prostych materiałów i narzędzi.
Planowanie i wybór materiałów – fundament dobrego karmnika
Zanim chwycisz za młotek i gwoździe, poświęć chwilę na planowanie. Dobrze przemyślany projekt to połowa sukcesu.Przede wszystkim zastanów się, gdzie chcesz umieścić karmnik.Powinien być on w miejscu osłoniętym od wiatru i deszczu, najlepiej w pobliżu drzew lub krzewów, które zapewnią ptakom schronienie i poczucie bezpieczeństwa.Unikaj jednak miejsc bezpośrednio przy oknach, aby ptaki nie rozbijały się o szyby.Ważne jest również, aby karmnik był niedostępny dla drapieżników, takich jak koty czy kuny. Zadbaj o odpowiednią wysokość – minimum 1,5 metra nad ziemią.
Jeśli chodzi o materiały, masz szeroki wybór. Najpopularniejsze i najłatwiej dostępne jest drewno.Możesz użyć desek, sklejki, a nawet starych palet (upewnij się tylko, że nie są impregnowane szkodliwymi substancjami!).Pamiętaj, że drewno powinno być odporne na warunki atmosferyczne.Świetnie sprawdzi się drewno sosnowe, świerkowe lub modrzewiowe.Oprócz drewna przydadzą Ci się:
- Wkręty do drewna (lub gwoździe)
- Impregnat do drewna (bezpieczny dla ptaków!)
- Piła do drewna
- Wiertarka/wkrętarka
- Papier ścierny
- Miarka i ołówek
- Opcjonalnie: farba akrylowa (bezpieczna dla ptaków!)
Możesz również wykorzystać inne materiały, takie jak plastikowe butelki, puszki po konserwach czy nawet… skorupki kokosa! Ważne, aby materiał był trwały i bezpieczny dla ptaków.
Budowa karmnika – krok po kroku
Istnieje wiele różnych typów karmników.Opiszę tutaj budowę prostego, klasycznego karmnika z daszkiem, który jest łatwy do wykonania i sprawdzi się w większości ogrodów.
Krok 1: Przygotowanie podstawy.
Zacznij od wycięcia podstawy karmnika. Może to być kwadrat lub prostokąt o wymiarach około 30×30 cm (lub większy, w zależności od Twoich preferencji).Wygładź krawędzie papierem ściernym, aby ptaki nie skaleczyły się o ostre drzazgi.
Krok 2:Budowa ścianek bocznych.
Wytnij cztery deski, które będą ściankami bocznymi karmnika.Ich wysokość powinna wynosić około 15-20 cm.Możesz nadać im prosty kształt lub wyciąć je pod kątem, aby stworzyć spadzisty daszek.Pamiętaj o wygładzeniu krawędzi.
Krok 3: Montaż ścianek.
Przykręć lub przybij ścianki boczne do podstawy, tworząc „skrzynkę”. Upewnij się, że połączenia są mocne i stabilne.
Krok 4: Przygotowanie daszku.
Wytnij dwie deski, które będą tworzyć daszek. Ich długość powinna być nieco większa niż długość podstawy, aby daszek wystawał poza obrys karmnika i chronił pokarm przed deszczem i śniegiem.Możesz połączyć deski pod kątem, tworząc dwuspadowy daszek, lub pozostawić je płaskie, tworząc prosty daszek jednospadowy.
Krok 5: Montaż daszku.
Przymocuj daszek do ścianek bocznych za pomocą wkrętów lub gwoździ.Upewnij się, że daszek jest stabilny i dobrze przymocowany.
Krok 6: Impregnacja i dekoracja (opcjonalnie).
Aby przedłużyć żywotność karmnika, zaimpregnuj go specjalnym preparatem do drewna, który jest bezpieczny dla ptaków.Możesz również pomalować karmnik farbą akrylową w ulubionym kolorze. Pamiętaj jednak, aby unikać jaskrawych, krzykliwych barw, które mogą odstraszać ptaki.Najlepiej sprawdzą się naturalne odcienie brązu, zieleni lub szarości.
Krok 7: Montaż karmnika.
Gotowy karmnik możesz zamontować na słupku, zawiesić na gałęzi drzewa lub przymocować do balustrady balkonu. Upewnij się, że jest on stabilnie zamocowany i nie spadnie pod ciężarem ptaków lub pod wpływem wiatru.
Czym karmić ptaki? – menu dla skrzydlatych gości
Sam karmnik to nie wszystko.Równie ważne jest, aby wiedzieć, czym karmić ptaki.Nie wszystko, co jemy my, jest zdrowe dla ptaków.Absolutnie nie wolno podawać ptakom resztek z naszego stołu, zwłaszcza solonych, przyprawionych lub słodzonych potraw.Chleb, choć często podawany, nie jest najlepszym pokarmem dla ptaków – zawiera mało wartości odżywczych, a w dużych ilościach może im zaszkodzić.
Najlepszym pokarmem dla ptaków są:
- Słonecznik (łuskany lub niełuskany) – to prawdziwy przysmak dla większości ptaków
- Proso
- Owies
- Konopie
- Orzechy (niesolone!) – włoskie, laskowe, ziemne
- Suszone owoce – rodzynki, morele, żurawina (bez dodatku cukru!)
- Słonina (niesolona!) – zawieszona na sznurku, to świetne źródło energii dla sikorek
- Gotowe mieszanki ziaren dla ptaków – dostępne w sklepach zoologicznych
- Kulki tłuszczowe – specjalne kule z tłuszczu i ziaren, idealne na mroźne dni. Możesz kupić lub przygotować je w domu
Pamiętaj, aby regularnie uzupełniać karmnik świeżym pokarmem i usuwać resztki, które mogą pleśnieć lub gnić.Zapewnij ptakom również dostęp do świeżej wody, zwłaszcza w mroźne dni, gdy woda zamarza. Możesz postawić obok karmnika miseczkę z wodą, pamiętając o jej regularnej wymianie.
Dodatkowe wskazówki i ciekawostki
Dokarmianie ptaków to nie tylko pomoc, ale i przyjemność. Obserwowanie ptaków przylatujących do karmnika to wspaniała rozrywka dla całej rodziny.Możesz nauczyć się rozpoznawać różne gatunki ptaków i dowiedzieć się więcej o ich zwyczajach.
Jeśli chcesz przyciągnąć do swojego karmnika konkretne gatunki ptaków, możesz dostosować rodzaj pokarmu. Na przykład, sikorki uwielbiają słoninę i słonecznik, a dzięcioły chętnie skuszą się na orzechy.
Pamiętaj, że dokarmianie ptaków powinno być regularne.Ptaki przyzwyczajają się do miejsca, w którym znajdują pokarm, i mogą mieć problemy z przetrwaniem, jeśli nagle przestaniesz je dokarmiać. Dlatego, jeśli zaczniesz dokarmiać ptaki, rób to regularnie przez całą zimę, aż do wiosny.
Budowa karmnika to świetny sposób na spędzenie czasu na świeżym powietrzu i zrobienie czegoś pożytecznego dla środowiska.To również doskonała okazja do zaangażowania dzieci w proste prace manualne i nauczenia ich odpowiedzialności za zwierzęta.Zatem do dzieła! Zbuduj karmnik i ciesz się widokiem ptaków, które odwiedzają Twój ogród.
Zamiast tradycyjnego drewnianego karmnika rozważ alternatywne projekty. Możesz wykonać karmnik z plastikowej butelki po napoju. Wystarczy wyciąć w niej otwory, przez które ptaki będą mogły dostać się do pokarmu, a na dole umieścić patyczki, które posłużą jako „lądowisko”. Innym pomysłem jest karmnik z puszki po konserwie. Oczyść ją dokładnie, usuń ostre krawędzie, a następnie przymocuj do niej sznurek lub drut, aby móc ją zawiesić. Wypełnij puszkę ziarnami i gotowe! Pamiętaj że ważna jest systematyczność w sypaniu karmy, gdy już zaczniemy dokarmiać ptaki nie przestawajmy, zwłaszcza w mroźne dni.