Żyjemy w czasach, w których ciągle gdzieś się spieszymy, a kalendarz pęka w szwach od spotkań, terminów i ważnych dat. Ciągłe „kiedy jest…?” wisi w powietrzu, niezależnie od tego, czy dotyczy to świąt, wydarzeń, terminów urzędowych, czy po prostu… dnia wypłaty. Ten artykuł to próba usystematyzowania tego chaosu i odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania związane z „kiedy?”.
Kiedy są święta? – Te stałe i te ruchome
Zacznijmy od klasyki, czyli świąt. Większość z nas doskonale zna daty stałych świąt państwowych i kościelnych, ale co roku pojawia się pytanie o święta ruchome, zwłaszcza Wielkanoc i związane z nią uroczystości.
- Nowy Rok: 1 stycznia – to chyba każdy wie!
- Święto Trzech Króli (Objawienie Pańskie): 6 stycznia – dzień wolny od pracy i okazja do tradycyjnego orszaku Trzech Króli.
- Wielkanoc: To święto ruchome, którego data zależy od pierwszej wiosennej pełni księżyca. Obchodzona jest w niedzielę po tej pełni. W praktyce oznacza to, że Wielkanoc może wypaść między 22 marca a 25 kwietnia. Warto co roku sprawdzić dokładną datę!
- Poniedziałek Wielkanocny: Dzień po Wielkanocy, znany również jako Śmigus-Dyngus.
- Święto Pracy: 1 maja – międzynarodowe święto, dzień wolny od pracy.
- Święto Konstytucji 3 Maja: 3 maja – upamiętnienie uchwalenia Konstytucji 3 Maja w 1791 roku.
- Zesłanie Ducha Świętego (Zielone Świątki): Święto ruchome, obchodzone 50 dni po Wielkanocy. Zawsze wypada w niedzielę.
- Boże Ciało: Święto ruchome, obchodzone w czwartek po oktawie Zesłania Ducha Świętego, czyli 60 dni po Wielkanocy.
- Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (Matki Boskiej Zielnej): 15 sierpnia – święto kościelne i dzień wolny od pracy.
- Wszystkich Świętych: 1 listopada – dzień, w którym wspominamy zmarłych.
- Dzień Zaduszny (Zaduszki): 2 listopada dzień modlitw za dusze zmarłych.
- Narodowe Święto Niepodległości: 11 listopada – upamiętnienie odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku.
- Boże Narodzenie: 25 i 26 grudnia – świętowanie narodzin Jezusa Chrystusa.
Pamiętajmy, że dokładne daty świąt ruchomych zmieniają się każdego roku, dlatego warto śledzić kalendarz.
Kiedy są dni wolne od pracy? – Planowanie urlopu
Znajomość dni wolnych od pracy jest kluczowa przy planowaniu urlopu. Oprócz wymienionych wyżej świąt, warto pamiętać, że jeśli święto wypada w sobotę, pracownikowi przysługuje dodatkowy dzień wolny do odebrania w innym terminie (zgodnie z Kodeksem Pracy). Zwykle pracodawcy informują o tym pracowników z wyprzedzeniem.
Kiedy jest zmiana czasu? – Zimowy i letni
Dwa razy w roku przestawiamy zegarki – na czas letni i zimowy. Choć dyskusja o sensowności tej praktyki trwa, póki co, musimy się do niej dostosować.
- Zmiana czasu na letni: Następuje w ostatnią niedzielę marca. Przestawiamy zegarki o godzinę do przodu (z 2:00 na 3:00). Śpimy wtedy o godzinę krócej.
- Zmiana czasu na zimowy: Następuje w ostatnią niedzielę października. Przestawiamy zegarki o godzinę do tyłu (z 3:00 na 2:00). Śpimy o godzinę dłużej.
Kiedy są wakacje i ferie? – Czas odpoczynku dla uczniów
Dla uczniów i ich rodziców kluczowe są terminy wakacji i ferii zimowych. Wakacje letnie rozpoczynają się zazwyczaj w ostatni piątek czerwca, a kończą 31 sierpnia. Natomiast terminy ferii zimowych są różne dla poszczególnych województw i rozłożone są na przestrzeni stycznia i lutego. Ministerstwo Edukacji i Nauki ogłasza te terminy z odpowiednim wyprzedzeniem, więc warto śledzić ich komunikaty.
Kiedy jest początek roku szkolnego?
Początek roku szkolnego to zazwyczaj 1 września. Jednak jeśli 1 września wypada w piątek, sobotę lub niedzielę, rozpoczęcie roku szkolnego przesuwa się na najbliższy poniedziałek.
Kiedy są wybory? – Parlamentarne, prezydenckie, samorządowe
Terminy wyborów są ustalane przez odpowiednie organy państwowe i ogłaszane z wyprzedzeniem. Wybory parlamentarne odbywają się co cztery lata, prezydenckie co pięć lat, a samorządowe co pięć lat (od 2018 roku kadencja organów samorządowych została wydłużona z 4 do 5 lat). Warto śledzić kalendarz wyborczy i pamiętać o swoim obywatelskim obowiązku.
Kiedy jest…? – Inne ważne terminy
Oprócz tych najbardziej oczywistych dat, istnieje mnóstwo innych terminów, które mogą być dla nas istotne:
- Kiedy jest termin składania zeznań podatkowych PIT? Zazwyczaj do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.
- Kiedy jest Dzień Matki, Dzień Ojca, Dzień Babci, Dzień Dziadka? Te daty są stałe: Dzień Matki – 26 maja, Dzień Ojca – 23 czerwca, Dzień Babci – 21 stycznia, Dzień Dziadka – 22 stycznia.
- Kiedy jest Black Friday i Cyber Monday? Black Friday to piątek po Święcie Dziękczynienia (które obchodzone jest w czwarty czwartek listopada w USA), a Cyber Monday to poniedziałek po Black Friday. To czas wielkich wyprzedaży.
- Kiedy jest pierwszy dzień wiosny, lata, jesieni, zimy? Daty te są zazwyczaj stałe: wiosna – 21 marca, lato – 21/22 czerwca (w zależności od roku), jesień – 22/23 września, zima – 21/22 grudnia.
- Kiedy jest pełnia księżyca? Fazy księżyca zmieniają się cyklicznie, a pełnia występuje mniej więcej co 29,5 dnia. Warto sprawdzić kalendarz księżycowy, jeśli interesują nas te zjawiska.
- Kiedy są imieniny…? Kalendarz imienin jest obszerny i warto mieć go pod ręką, aby nie zapomnieć o bliskich.
Podsumowanie – Jak nie pogubić się w datach?
W natłoku informacji i terminów łatwo się pogubić. Aby tego uniknąć, warto korzystać z kalendarzy – papierowych, elektronicznych, aplikacji na telefon. Dobrym pomysłem jest ustawienie przypomnień o ważnych datach. Warto też śledzić informacje publikowane przez instytucje państwowe, szkoły, czy pracodawców. A przede wszystkim – pytać! Jeśli nie jesteśmy pewni, „kiedy jest…”, nie bójmy się zapytać. Lepiej upewnić się dwa razy, niż przegapić ważny termin.
Ten przewodnik po kalendarzu to jedynie drogowskaz w świecie dat i terminów. Pamiętaj, że życie potrafi zaskakiwać, a kalendarz – choć przydatny – nie jest wyrocznią. Ważne, aby zachować zdrowy rozsądek i elastyczność, a „kiedy jest…?” nie stało się źródłem stresu, a jedynie pytaniem, na które z łatwością znajdziemy odpowiedź.